مجموعه کتاب بنیاد توسط نویسندهٔ آمریکایی ایزاک آسیموف نوشته شده‌است. این مجموعه در ابتدا به صورت سری داستانهایی کوتاه در فاصلهٔ سالهای ۵۰–۱۹۴۲ چاپ شد و سپس در فاصلهٔ سالهای ۵۳–۱۹۵۱ در قالب سه کتاب منتشر شد. برای حدود سی سال مجموعه فقط شامل سه‌گانه بود: بنیاد، بنیاد و امپراتوری، و بنیاد دوم. در سال ۱۹۶۶، به این سه‌گانه جایزهٔ بهترین مجموعهٔ همهٔ دوران‌ها اهدا شد (تنها یک بار در ‘جایزه هوگو چنین اتفاقی افتاد، در سال ۱۹۸۱ آسیموف شروع به افزودن کتابهای تازه‌ای به مجموعه کرد، دو دنباله: لبهٔ بنیاد، و بنیاد و زمین؛ و دو پیش‌درآمد: سرآغاز بنیاد، و پیشبرد بنیاد. آسیموف در این کتابها مجموعهٔ بنیاد خود را با مجموعهٔ ربات و مجموعهٔ امپراتوری کهکشانی پیوند می‌دهد و همه را در یک هستیِ فرضی قرار می‌دهد.
داستان بر این قرار است که در غروب امپراتوری کهکشانی، ریاضی‌دانی به نام هَری سِلدون، روان‌تاریخ را بنیان می‌گذارد، دانشی که می‌توان آیندهٔ جمعیت‌های بزرگ را به کمکش پیش‌بینی کرد. او برای آمادگی در مقابلِ سقوط امپراتوری و عصر تاریکِ ۳۰٬۰۰۰ سالهٔ پس از آن، برنامه‌ای را طرح‌ریزی می‌کند که می‌تواند دورهٔ پس از فروپاشی را به ۱٬۰۰۰ سال کاهش دهد. او برای اجرای برنامه‌اش دو بنیاد را پایه می‌گذارد تا نگهدارِ عصارهٔ علم و تمدن باشند، و بتوانند امپراتوری کهکشانی جدیدی را شکل دهند.
یک ویژگی مهم نظریهٔ سلدون، که در علوم اجتماعی در دنیای واقعی به اهمیت آن می‌پردازند، این اصل است که: اگر جمعیتی از پیش‌بینیِ رفتارش آگاهی یابد، کردار جمعیِ خودآگاهش غیرقابل پیش‌بینی می‌شود.
پیشینه
در سال ۱۹۴۱ آسیموف پس از جلسه‌ای با جان کمبل (سردبیر علمی-تخیلی شگفت‌انگیز) با الهام از کتاب ادوارد گیبون با عنوان تاریخ انحطاط و سقوط امپراتوری روم، شروع به نوشتن مجموعه‌ای از داستان‌های کوتاه می‌کند در فاصلهٔ مِی ۱۹۴۲ تا ژانویهٔ ۱۹۵۰ تعداد این داستان‌های (رمان‌های) کوتاه به هشت می‌رسد. برای انتشار اولین کتاب سه‌گانه در سال ۱۹۵۱، آسیموف چهار داستان کوتاه (از میانِ هشت تای ذکر شده) را برمی‌گزیند و بخش تازه‌ای را به آنها به عنوان پنجمین بخش اضافه می‌کند (که البته این بخش از نظر داستانی در ابتدای کتاب بنیاد می‌آید).
دو کتاب بعدیِ سه‌گانه با فاصله‌های یک ساله منتشر می‌شوند و هر کدام شامل دو داستان (رمان) کوتاه از چهار داستان باقیمانده هستند.
پس از وقفه‌ای نزدیک به سی سال، آسیموف دوباره به سراغ مجموعهٔ بنیاد می‌رود و تا پایان عمر دو رمان دنباله و سپس دو رمان پیش‌درآمد به آنها اضافه می‌کند (پیشبرد بنیاد پس از مرگ او منتشر می‌شود).
سه‌گانه
اما ترتیب نگارش این داستان‌ها متفاوت از خط داستانی آن‌هاست. حقیقت این است که آسیموف در سال ۱۹۵۱ نگارش سه‌گانهٔ بنیاد را آغاز کرد. او در سال ۱۹۵۱، بنیاد، در سال ۱۹۵۲ بنیاد و امپراتوری و در سال ۱۹۵۳، بنیاد دوم را نگاشت.
او برای نوشتن این داستان از ظهور و سقوط امپراتوری روم الهام گرفت. کتابهای سه‌گانه به صورت مجموعه داستانهایی نوشته شدند که ربط مستقیمی به هم نداشتند اما در یک هستی اتفاق می‌افتادند. دنیای سه‌گانه، امپراتوری رو به زوال کهکشانی است. آسیموف در این مجموعه امپراتوری را به تصویر کشیده که دوازده هزار سال است پا بر جاست و از بیست و پنج میلیون سیاره مسکونی تشکیل شده‌است. ریاضی‌دانی به نام هری سلدون راهی می‌یابد تا با استفاده از ریاضیات سیر آیندهٔ تاریخ را پیشگویی کند. او این دانش جدید را «روان‌تاریخ» می‌نامد و با استفاده از آن سقوط قریب‌الوقوع امپراتوری کهکشانی را پیش‌بینی می‌کند. سه‌گانه شامل کتابهای بنیاد، بنیاد و امپراتوری، و بنیاد دوم است.
رمان‌های دنباله و پیش‌درآمد
آسیموف خود می‌گوید به علت اصرار خوانندگان و ناشر، دوباره سراغ مجموعهٔ بنیاد رفت[۶]؛ از سال ۱۹۸۱ تا ۱۹۹۳ چهار رمان دیگر به سه‌گانهٔ بنیاد افزود، که نتیجهٔ آن هفتگانه‌ای شد که فهرست آن قبل‌تر ذکر شد. سال نگارش و انتشار این چهار رمان عبارت است:
اولین کتابی که به سه‌گانه افزوده شد، جلد ششم آن (به ترتیب خط داستانی) بود، که البته در آن زمان جلد چهارم محسوب می‌شد و ماجراهای بنیاد، بعد از جلد سوم آن را دنبال می‌کرد.
کتاب بعدی که آسیموف نوشت، جلد آخر آن یعنی بنیاد و زمین بود.
بعدها آسیموف احساس کرد باید قدری بیشتر دربارهٔ بنیاد توضیح بدهد (و احتمالاً باز هم اصرار خوانندگان و ناشران در این زمینه نقش داشت) برای همین جلد اول مجموعه، تحت عنوان سرآغاز بنیاد را نوشت. آخرین داستان بلند مجموعهٔ بنیاد و آخرین داستان بلندی که آیزاک آسیموف نوشت، پیشبرد بنیاد نام دارد و در سال ۱۹۹۳ منتشر شد. این داستان ادامهٔ کتاب اول است و ماجراهای آن مربوط به زندگی شخصیت اول، کتاب اول می‌باشد.
مجموعه رمان‌های بنیاد آسیموف
آسیموف داستان‌های بلند و کوتاه بسیاری نگاشته‌است و می‌توان به جرأت گفت، مهم‌ترین آثار او کتابها و داستانهایی هستند که به نام مجموعهٔ بنیاد شناخته می‌شوند. کتابهای اصلی مجموعهٔ بنیاد هفت جلد هستند، که به ترتیب خط داستانی عبارتند از:
۱. سرآغاز بنیاد ۱۹۸۸
مقالهٔ اصلی: سرآغاز بنیاد
۲. پیشبرد بنیاد ۱۹۹۳
مقالهٔ اصلی: پیشبرد بنیاد
۳. بنیاد ۱۹۵۱
مقالهٔ اصلی: بنیاد (رمان)
این کتاب شامل پنج بخش است. بخش اول با عنوان «روان‌تاریخ‌دان‌ها» در سال ۰ (صفر) ع.ب. (عصر بنیاد) اتفاق می‌افتد و شخصیت اول آن هری سلدون (بنیانگذار دانش روان‌تاریخ) است. بخش دوم با عنوان «دانش‌نامه‌نویسان» در سال ۵۰ ع.ب. روی می‌دهد و قهرمان آن سالوور هاردین است. زمانِ بخش سوم با عنوان «شهرداران» سال ۸۰ ع.ب. است و همچنان محورش شهردار ترمینوس (هاردین) است. بخش چهارم که کوتاهترین بخش کتاب است با عنوان «تاجران» در حدود ۱۳۵ ع.ب. می‌گذرد. در آخرین بخش کتاب (شاهزاده-بازرگانان) قهرمان تازه‌ای (هُبِر مَلو) پیدا می‌شود که راه تازه‌ای در مدیریت بنیاد در پیش می‌گیرد
۴. بنیاد و امپراتوری۱۹۵۲
مقالهٔ اصلی: بنیاد و امپراتوری
۵. بنیاد دوم۱۹۵۳
مقالهٔ اصلی: بنیاد دوم
۶. لبهٔ بنیاد۱۹۸۱
مقالهٔ اصلی: لبه بنیاد
۷. بنیاد و زمین ۱۹۸۶
مقالهٔ اصلی: بنیاد و زمین
مجموعه بنیاد که توسط ایزاک آسیموف نوشته شده است، داستان امپراتوری کهکشان ها رو بیان می کند و جزو آثار علمی تخیلی محسوب می شود. می توان گفت این مجموعه یکی از تاثیرگذارترین آثار این ژانر است و هر ساله جزو فهرست ۱۰۰ کتاب برتر دانلود شده می باشد
نقد و بررسی‌ها
هنوز بررسی‌ای ثبت نشده است.